Μια είδηση με έντονα ανθρωπιστικό χαρακτήρα, μας εξηγεί τι είναι η “motor therapy” και το πόσο σημαντική μπορεί να είναι για άτομα με ειδικές ανάγκες.

Μέσα στον Μάιο λοιπόν, ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός “No Barriers ODV” έφερε για πρώτη φορά στην πίστα το δικό του ηλεκτρικό motocross μοντέλο, την Nicot, στην Fondazione Don Gnocchi στο Salice Terme. Ήταν μια συμβολική και ταυτόχρονα χειροπιαστή στιγμή: όχι μόνο το ντεμπούτο ενός νέου οχήματος, αλλά και ένα ορόσημο στη διαδρομή που ξεκίνησε το 2020 — μια διαδρομή που συχνά παρεξηγείται: την “motor therapy”.

Η motor therapy περιγράφεται ακόμα από κάποιους ως απλή δραστηριότητα αναψυχής ή επίδειξης, χωρίς θεραπευτική αξία. Ένα πρόχειρο συμπέρασμα που αγνοεί χρόνια συγκροτημένων εμπειριών και, πάνω απ’ όλα, αποδείξεις στο πεδίο, από παιδαγωγούς, θεραπευτές, φυσικοθεραπευτές, νευρολόγους και κλινικούς ψυχολόγους που βλέπουν καθημερινά τα αποτελέσματά της στους ωφελούμενούς τους.

«Δεν είναι οι τηλεπαρουσιαστές που αποφασίζουν αν αυτό που κάνουμε δουλεύει. Είναι οι παιδίατροι που μας καλούν ξανά και οι επαγγελματίες που συνεργάζονται καθημερινά με άτομα με αναπηρία και βλέπουν τα οφέλη από πρώτο χέρι. Αυτοί μας ζητούν να επιστρέψουμε, να ενσωματώσουμε τις βόλτες στο θεραπευτικό τους πρόγραμμα», λέει ο Ernest Pozzali, πρόεδρος του No Barriers ODV.

Για όσους συνεργάζονται στενά με παιδιά και ενήλικες με αναπηρία — είτε επαγγελματίες υγείας, είτε παιδαγωγοί, οικογένειες ή συνοδοί — δεν χρειάζονται ακαδημαϊκά άρθρα για να αναγνωρίσουν τη βαθιά επίδραση αυτής της εμπειρίας. Αρκεί να δεις ένα παιδί με αυτισμό να ανεβαίνει για πρώτη φορά σε μοτοσυκλέτα, να στρέφει το βλέμμα μπροστά, να πιάνει γερά και να γελά. Η motor therapy διεγείρει την παρουσία, την εμπιστοσύνη, τον προσανατολισμό του σώματος και τη σύνδεση. Δεν είναι θέαμα — είναι εμπειρία μεταμορφωτική.

Η κριτική συχνά προέρχεται από όσους ποτέ δεν έχουν παρακολουθήσει συνεδρία therapy με καθοδήγηση, ούτε έχουν συνοδεύσει άτομο με αναπηρία. Κάποιες φορές, ακόμα και από μέλη οικογενειών, που δεν έχουν δει από κοντά και συνδέουν τη λέξη «θεραπεία» μόνο με κλινική ή φαρμακευτική παρέμβαση. Αυτή η στενή άποψη είναι περιοριστική.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει τη θεραπεία ως “οποιαδήποτε ιατρική παρέμβαση” με στόχο τη θεραπεία μιας πάθησης ή διαταραχής, περιλαμβάνοντας πλήρως σχετικές εκπαιδευτικές και συμπεριφορικές παρεμβάσεις. Η θεραπευτική εκπαίδευση βοηθά ασθενείς και οικογένειες να κατανοήσουν, διαχειριστούν και βελτιώσουν κατά βάση την υγεία τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η motor therapy πληροί πλήρως τον ορισμό της “Μη Φαρμακευτικής Θεραπείας (NPT)” — δεν αντικαθιστά τις κλινικές οδούς, αλλά τις συμπληρώνει. Είναι μια μετρήσιμη, σύγχρονη απάντηση στην ανάγκη για ανθρωποκεντρική και συμπεριληπτική φροντίδα.

Κλινικά Οφέλη της Motor Therapy:

* Αισθητηριακά: διέγερση ακοής, αφής, όρασης, όσφρησης – επανενεργοποίηση νευρικών συνδέσεων

* Συναισθηματικά: συναισθηματική δέσμευση, ρύθμιση διάθεσης, ενεργοποίηση του συναισθηματικού συστήματος

* Γνωστικά: ανάκληση αυτοβιογραφικών μνημών, προσανατολισμός στο χρόνο, αυτό-αφήγηση

* Σχεσιακά: ενεργή αλληλεπίδραση με προσωπικό, ασθενείς και περιβάλλον, μείωση της απομόνωσης

* Κίνητρα: ενίσχυση αίσθησης ελέγχου, αυτοπεποίθησης και αυτονομίας

* Νευροχημικά: απελευθέρωση ντοπαμίνης, σεροτονίνης, αδρεναλίνης – με μετρήσιμα αποτελέσματα σε στρες, άγχος, διάθεση

Για να το ξεκαθαρίσουμε: δεν είναι η μοτοσυκλέτα που θεραπεύει, αλλά το εκπαιδευτικό και θεραπευτικό πρόγραμμα γύρω της. Όπως με τη μουσικοθεραπεία ή τη θηραματοθεραπεία, αυτή η ολοκλινική ενσωμάτωση, μετατρέπει ένα εργαλείο σε μοχλό υγείας.

Το να αμφισβητεί κάποιος την αξία της motor therapy είναι πολιτισμική αντίσταση — που κινδυνεύει να αποκλείσει ανθρώπους από εμπειρίες που μπορούν να βελτιώσουν δραστικά την ποιότητα ζωής τους. Η σύγχρονη ιατρική, σήμερα περισσότερο από ποτέ, βασίζεται στην ικανότητα να ενσωματώνει, να ακούει και να παρατηρεί τι πραγματικά ευνοεί την ευεξία.

Για την ιστορία: Από το 2020 μέχρι σήμερα, το No Barriers ODV έχει πραγματοποιήσει πάνω από 100 motor therapy εκδηλώσεις, με χιλιάδες παιδιά και ενήλικες με κινητικές, αισθητηριακές, γνωστικές ή αναπηρίες αυτιστικού φάσματος. Όλες οι δράσεις γίνονται σε συνεργασία με δομές υγείας, ιδρύματα και κέντρα αποκατάστασης — με ασφάλεια και εξειδικευμένο προσωπικό.

Η πιο πρόσφατη προσθήκη, η ηλεκτρική Nicot, αποκτήθηκε μέσα από καμπάνια συγκέντρωσης χρημάτων στη μνήμη ενός αγαπημένου φίλου της οργάνωσης. Εντάσσεται σε στόλο που περιλαμβάνει ήδη ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες, quads, sidecars και trikes — όλα προσαρμοσμένα στις φυσικές και γνωστικές ανάγκες των συμμετεχόντων.

Το σύνθημα της οργάνωσης — «Beyond Motor Therapy» — αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη οπτική: όχι απλά μοτοσυκλέτες, αλλά σχέσεις και εμπειρίες σχεδιασμένες να ενισχύουν τη συμμετοχή, τα κίνητρα και την παρουσία. Κάθε όχημα — είτε μια μοτοσυκλέτα που κυλάει μέσα σε διάδρομο νοσοκομείου, είτε ένα sidecar για όποιον δεν μπορεί μόνος, είτε ένα scooter με χαμηλό κάθισμα — επιλέγεται με φροντίδα και προσαρμόζεται για προσβασιμότητα και ένταξη, πάντοτε υπό την καθοδήγηση επαγγελματιών υγείας.

Δεν πρόκειται για αντικατάσταση της ιατρικής φροντίδας, αλλά για ενίσχυσή της μέσα από δραστηριότητες που μπορούν να κάνουν πραγματική διαφορά στη ζωή των ανθρώπων. Σε αυτή τη συνέργεια τεχνικής, ανθρωπιάς και πάθους, το έργο των εθελοντών του No Barriers βρίσκει την ουσία του.

Για περισσότερες πληροφορίες: www.nobarriers.it